Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Geologiya və Geofizika İnstitutu (GGİ) termal suların ocaqlarından alternativ enerji mənbəyi kimi istifadə edilməsi məqsədi ilə tədqiqatlar aparır. Bütün səylərini bu ocaqların yerləşmə koordinatlarının müəyyən edilməsinə yönəltmiş alimlər əmindirlər ki, respublikamızda geniş yayılmış termal sular yüksək enerji potensialına malikdirlər.

Geologiya İnstitutunun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən  Simsar.az-a verilən məlumata görə, GGİ-nin Hidrogeologiya və mühəndisi-geologiya şöbəsinin rəhbəri, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru Yusif İsrafilov bildirib ki, Azərbaycan üçün günün aktual məsələlərindən olan alternativ enerji mənbələrinin müəyyənləşdirilməsi və istifadəsi institutun tədqiqat hədəflərindən biridir: “Tədqiqatlar "Azərbaycan Respublikasında alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə olunması üzrə Dövlət Proqramı”nda qarşıya qoyulmuş vəzifələrə uyğun həyata keçirilir. Bu tip suların enerji potensialının istifadəsi üçün səmərəli texnologiyaların hazırlanması istiqamətində araşdırmalar aparılır. İşlərin hazırkı mərhələsində respublikanın dağlıq, dağətəyi və düzənlik ərazilərində termal su ocaqlarının fəza strukturu, kəmiyyət və keyfiyyət göstəriciləri, formalaşma qanunauyğunluqları, miqrasiya yolları və termodinamiki parametrləri öyrənilib. Suların mənbələrinə dair məlumat bazası hazırlanıb, yer səthinə qalxmasının mexanizmi müəyyənləşdirilib. Termal suların və onları müşayiət edən qazların izotop analizləri də aparılıb. Analizlərin nəticəsinə əsasən, termal suların istilik mənbələri ilə mantiya flüidləri arasında əlaqə olduğu ehtimal edilir”.

Yüksək temperaturlu termal sulardan enerji almağın mümkün olduğunu söyləyən Y.İsrafilov əlavə edib ki, bu cür texnologiyalar dünyada geniş tətbiq olunur və özünü doğrulub: “Alimlər sözügedən tədqiqatlarda dünya təcrübəsindən lazımınca faydalanır. Hazırda GGİ-nin alimlərinin qarşısında duran əsas məsələ Azərbaycandakı termal suların mənbələrinin koordinatlarını dəqiq müəyyən etməkdir. Bu ocaqların yeri dəqiqləşdirilərsə quyu qazmanın elmi əsaslı imkanları müvafiq dövlət qurumuna təklif olunacaqdır. Araşdırmalar Rusiya Elmlər Akademiyası Geologiya İnstitutunun şöbə rəhbəri, geologiya-mineralogiya elmlər doktoru Vasiliy Lavruşinlə birgə aparılır. Alimlər termal suların yüksək temperaturlu ocaqların dərinliyini hidrogeoloji, geokimyəvi, geodinamik, geotermik və digər kompleks üsullar ilə müəyyən edə bilirlər. Belə ki, su yerin səthinə tektonik çatlarla çıxanadək kilometrlərlə qalınlığı olan süxur qatlarından keçir. Tərkibindəki müxtəlif süxurlara aid komponentlər suyun nə qədər dərinlikdən gəldiyini müəyyən etməyə imkan verir”.

Onun sözlərinə görə, yerin təkinin geotektonik şəraitini, dərin tektonik çatların strukturunu və hidrogeodeformasiya sahələrinin dinamikasını tədqiq etməklə  termal suların miqrasiya yollarını aşkarlamaq mümkündür: “Bu, nəticədə termal suların ocağının yerləşdiyi koordinatları da müəyyənləşdirməyə imkan verir.  Termal sulardan səmərəli istifadə etmək məqsədilə respublika ərazisinin rayonlaşma xəritəsinin tərtibi nəzərdə tutulur. Tədqiqatların hazırkı nəticələri GGİ-nin Elmi Şurasında müzakirəyə çıxarılıb və bəyənilib”.

Simsar.az