İran İslam Respublikasında Nizami Gəncəvinin fars şairi olması ilə bağlı ortaya atılan fikirlər Azərbaycan ədəbiyyatşünas və alimlərini xeyli narahat edib. Azərbaycan şairi olan və Gəncədə doğulan Nizaminin, əsərlərini farsca qələmə alsa da türk şairi olduğunu bir daha vurğulamaq üçün ölkəmizdə şairin 870 illik yubileyi keçirilib, Romada abidəsi ucaldılıb, Gəncədə Beynəlxalq Nizami Mərkəzi təşkil olunub. Yaranan yanlış fikrin aradan qaldırılması üçün Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Ədəbiyyat İnstitutu Nizami Gəncəvinin fars şairi olmadığını sübut etməyə çalışır.
Simsar.az xəbər verir ki, bu gün AMEA Rəyasət Heyətinin iclasında da həmin məsələ gündəmə gətirilib. Akademiyanın prezidenti, akademik Akif Əlizadə öz çıxışında bildirib ki, “Dahi Azərbaycan şair və mütəfəkkiri Nizamiyə bir İran şairi kimi yanaşmanı aradan qaldırmaq üçün elmi fəaliyyətini nizamişünaslığa bağlamış alimlərimizin də üzərinə mühüm vəzifələr düşür. Onların apardığı tədqiqatlar böyük əhəmiyyət kəsb edir. Uğurlu tədqiqatların bir qismi məhz Ədəbiyyat İnstitutunda aparılır və mühüm nəticələr əldə olunur”.
Daha sonra institutun elmi işlər üzrə direktor müavini, AMEA-nın müxbir üzvü professor Teymur Kərimli “Nizami Gəncəvi yaradıcılığında azərbaycançılıq” adlı məruzə ilə çıxış edib. O, Nizami Gəncəvnin nə üçün doğma dildə yazmamasının obyektiv və subyektiv səbəblərindən danışıb. Və şairin həyatına dair faktları ortaya qoyaraq, onun əsl Azərbaycan şairi olduğunu əsərləri ilə sübut etdiyini vurğulayıb. “Nizami Gəncəvinin XII əsrdə Azərbaycan Atabəylər dövlətinin paytaxtlarından biri olmuş Gəncədə doğulduğunu və ömrü boyu Azərbaycanda yaşayıb yaratdığını birmənalı şəkildə təsdiq edilir. Şairin dilində çoxlu türk sözləri işlənib. “Leyli və Məcnun” poemasında öz anasını kürd qızı, “Xosrov və Şirin” poemasında isə özünü saf türk sözü ilə “ikdiş”, yəni “metis” adlandırıb. O, əsərdə “sirkə” deyərkən öz kürd anasını, “bal” deyərkən isə türk atasını nəzərdə tutub”.
Qeyd edək ki, AMEA Rəyasət Heyətinin qərarına görə, Nizami Gəncəvinin yaradıcılığında Azərbaycanla bağlı motiv və obrazlar daha əhatəli şəkildə araşdırılacaq, Rusiya, Avropa və Amerikanın şərqşünaslıq mərkəzlərində təbliğ məqsədi ilə elmi ezamiyyətlər həyata keçiriləcək.
Simsar.az